Op maandag 4 december jongstleden nam een delegatie van de Stichting Veteranen Oegstgeest (SVO) –op uitnodiging van de Unie van Nederlandse Veteranen (UNV) – deel aan een plechtige herdenking in het dorp Zwartewaal. Deze herdenking wordt jaarlijks mede verzorgd door leden van de UNV.
De herdenking vond plaats bij het Monument, dat gesitueerd is aan de Meeldijk no. 2 te Zwartewaal. De UNV heeft het Monument een aantal jaren geleden geadopteerd.
Om 12:00 uur ving de plechtigheid aan en werd de Oegstgeester deputatie verzocht om zich aan beide zijden van het Monument op te stellen. Behalve de leden van de UNV, waren er ook vertegenwoordigers van de Gemeente Voorne aan Zee (de plaatsvervangend burgemeester, drie wethouders en enkele dames van de afdeling ceremonies en herdenkingen), enkele persfotograven en inwoners van Zwartewaal. In totaal zo’n 25 belangstellenden. Deze stelden zich op tegenover het Monument ‘Verwoest Hoogte’, waar een Nederlandse en een Italiaanse vlag halfstok in de ijskoude wind wapperden.
De plaatsvervangend Burgemeester van Voorne aan Zee, de heer Rehwinkel, hield een korte toespraak. Hierbij ging hij in op wat zich in de nacht van 4 op 5 december 1944 op deze plaats heeft afgespeeld. De beide bewoners van het pand achter het Monument, de heren Johan en Jan Koene, hadden in hun woning een gedeserteerde Nederlandse SS’er en ook enkele gedeserteerde Italiaanse militairen verborgen. De SS’er werd echter opgepakt en hij verraadde de Italianen. De Duitse bezetter viel vervolgens de woning binnen en arresteerde de bewoners, gooide enkele handgranaten in de kelder waar de drie ‘onderduikers’ zich bevonden en stak vervolgens het huis, met de Italianen en de Nederlander er nog in, in brand. Hierdoor kwamen twee van de onderduikers om. De vijfde (een Italiaan) wist te ontkomen en kon later verslag doen van hetgeen zich hier in de nachtelijke uren had afgespeeld. De beide broers werden -op een later tijdstip- in de duinen bij Rockanje geëxecuteerd. Als represaillemaatregel werden nog eens acht inwoners van Zwartewaal door de Duitsers om het leven gebracht. Het verwoeste huis werd na de oorlog weer herbouwd en er werd een bescheiden Monument voor geplaatst. Jaren geleden is de overlevende Italiaan nog een keer terug geweest op de plaats waar het drama zich heeft afgespeeld.
Na zijn toespraak – en na 1 minuut stilte – legde de burgemeester een krans, waarbij de SVO-leden de eerbewijzen brachten. Ook de voorzitter van de UNV, Klaas Orsel, plaatste een bloemstuk bij het Monument.
Na de plechtigheid begaven de aanwezigen zich naar het Dorpshuis van Zwartewaal (de ‘Gaffelaar’) waar een uitgebreide lunch werd aangeboden.
